Hormone tăng trưởng là một yếu tố quan trọng đối với tăng trưởng tầm vóc và tác động trực tiếp đến sự phát triển chiều cao. Trong những năm gần đây, sử dụng hormone tăng trưởng để tăng chiều cao đang nổi lên như xu hướng. Trên thực tế, liệu bạn có nên dùng hormone tăng trưởng chiều cao không?
Hormone tăng trưởng chiều cao là gì?
Hormone tăng trưởng có tên tiếng anh là Human Growth Hormone (HGH).Hormone tăng trưởng là một nội tiết tố peptit kích thích tăng trưởng, sinh sản tế bào, tái tạo tế bào của cơ thể. Đây cũng là yếu tố quyết định sự phát triển tầm vóc.
Hormone tăng trưởng chiều cao tự nhiên
Hormone tăng trưởng chiều cao tự nhiên là nội tiết tố được cơ thể sản sinh. Thùy trước tuyến yên là bộ phận chính thực hiện chức năng này.
HGH được cơ thể sản sinh liên tục trong suốt thời thơ ấu, đạt đỉnh ở tuổi dậy thì. Khi trưởng thành, hormone tăng trưởng sẽ thực hiện chức năng duy trì cấu trúc cơ thể và sự trao đổi chất.
Không chỉ ảnh hưởng đến chiều cao, hormone tăng trưởng tự nhiên còn ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. Một lối sống lành mạnh là cách để bạn tối ưu hàm lượng hormone tăng trưởng chiều cao tự nhiên.
Hormone tăng trưởng chiều cao bổ sung
Hormone tăng trưởng chiều cao bổ sung là nội tiết tố được thêm vào cơ thể thông qua các sản phẩm bổ sung. Uống thuốc và tiêm thuốc là hai cách bổ sung hormone tăng trưởng phổ biến hiện nay. Nếu có ý định bổ sung hormone tăng trưởng chiều cao bằng những sản phẩm này, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ, chuyên gia y tế.
Xem thêm: Tổng hợp các loại sữa tăng chiều cao
Thiếu hormone tăng trưởng chiều cao có làm sao không?
Thiếu hormone tăng trưởng chiều cao xảy ra khi tuyến yên không sản sinh đủ lượng hormone mà cơ thể cần. Tình trạng này xuất hiện phần lớn ở trẻ em hơn là người trưởng thành. Thiếu hormone tăng trưởng có thể dẫn đến tình trạng tầm vóc ngắn, giảm mật độ xương, tăng các yếu tố nguy cơ tim mạch và giảm mức năng lượng.
Dấu hiệu nhận biết thiếu hormone tăng trưởng
Một trong những dấu hiệu nhận biết tình trạng thiếu hormone tăng trưởng phổ biến nhất là tầm vóc ngắn. Hiểu một cách đơn giản là chiều cao phát triển chậm hơn nhiều so với những người cùng tuổi.
Vì quá trình tăng trưởng diễn ra trong nhiều năm và mỗi người sẽ phát triển với tốc độ phát triển khác nhau nên các dấu hiệu hoặc triệu chứng thiếu hụt hormone tăng trưởng có thể khó nhận biết. Ngoài tầm vóc ngắn, một số dấu hiệu và triệu chứng khác có thể là dậy thì muộn, răng mọc muộn, yếu cơ, dương vật nhỏ khi mới sinh, lượng đường trong máu thấp.
Nguyên nhân gây thiếu hormone tăng trưởng chiều cao
Tổn thương tuyến yên, vùng dưới đồi bẩm sinh hoặc do tác động bên ngoài có thể là nguyên nhân gây thiếu hormone tăng trưởng chiều cao. Các trường hợp có thể dẫn đến tổn thương bao gồm:
- Khối u não ở vùng dưới đồi hoặc tuyến yên
- Chấn thương đầu
- Xạ trị do ung thư (nếu khu vực điều trị là vùng dưới đồi và tuyến yên)
- Các bệnh xâm nhập vùng dưới đồi hoặc tuyến yên (ví dụ: Chứng bạch cầu,…)
- Tình trạng tự miễn dịch (viêm giảm tế bào lympho)
Tuy nhiên, thiếu hormone tăng trưởng chỉ là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến sự phát triển. Tầm vóc thấp bé có thể do các hội chứng khác gây ra (suy tuyến giáp, giảm lượng dinh dưỡng, rối loạn tiêu hóa,…).
Bao nhiêu tuổi thì dùng hormone tăng chiều cao?
Theo các chuyên gia y tế, trẻ em từ đủ 2 tuổi trở lên có thể bắt đầu dùng hormone tăng chiều cao. Quá trình sử dụng hormone sẽ kết thúc khi tuổi xương đạt 15 – 16 tuổi ở nam và 14 – 15 tuổi ở nữ. Tuy nhiên, thời gian kết thúc có thể diễn ra sớm hơn nếu tốc độ tăng trưởng nhỏ hơn 2cm/năm.
Quá trình sử dụng hormone tăng chiều cao cần được thực hiện sớm và diễn ra liên tục thì mới đảm bảo được tốc độ tăng trưởng gần như người bình thường. Trong 3 – 6 tháng đầu tiên cần có sự giám sát của bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
Có nên tiêm hormone tăng trưởng chiều cao hay không?
Liệu pháp tiêm hormone tăng trưởng chiều cao chỉ được khuyến khích với những trường hợp thấp lùn do các bệnh lý tuyến yên. Với những người không thuộc trường hợp này, tốt nhất không nên tiêm hormone tăng trưởng chiều cao.
Dưới đây là 3 điều bạn cần biết trước khi quyết định tiêm hormone tăng trưởng chiều cao:
Không phải cứ tiêm hormone tăng trưởng chiều cao là sẽ cao
Tiêm hormone tăng trưởng chiều cao có thể tăng thêm từ 2 – 5cm/năm. Tuy nhiên, chúng chỉ là liệu pháp tạm thời, bạn vẫn có nguy cơ thấp hơn mức chiều cao trung bình so với độ tuổi. Thêm nữa, nếu các lớp sụn đã dần đóng lại thì việc áp dụng liệu pháp này cũng không đạt được bất kỳ kết quả nào.
Tiềm ẩn tác dụng phụ nguy hiểm
Liệu pháp tiêm hormone tăng trưởng chiều cao có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau cơ, khó chịu khớp, đau đầu, sưng bàn tay và chân, phù nề, thậm chí là ảnh hưởng đến tính mạng. Bên cạnh hormone tăng trưởng, cơ thể còn cần nhận đủ các hormone khác để cân bằng lượng hormone tổng thể.
Chi phí tiêm hormone tăng trưởng cao
Để đạt được hiệu quả tối đa, bạn có thể cần ít nhất ba mũi tiêm hormone tăng trưởng mỗi tuần. Thời gian điều trị cần được kéo dài trong vòng vài năm, khả năng là đến khi kết thúc tuổi dậy thì. Chi phí một ống thuốc thường dao động trong mức giá 1 triệu 2 – 1 triệu 5.
Điều quan trọng là nếu sức khỏe bình thường, bạn hoàn toàn có thể tối ưu hàm lượng hormone tăng trưởng trong cơ thể bằng lối sống lành mạnh.
Một số cách bổ sung hormone tăng chiều cao khác
Ngủ đủ giấc và tập luyện thể dục là hai cách giúp bạn tối ưu hàm lượng hormone tăng trưởng chiều cao. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo và sử dụng thực phẩm bổ sung để cải thiện tình hình.
“Tối ưu hóa” giấc ngủ
Giấc ngủ là thời điểm lượng hormone tăng trưởng được tiết ra cao gấp 4 lần so với ban ngày. Quá trình tiết HGH bắt đầu sau 20 – 40 phút kể từ khi ngủ và tăng lên nhanh chóng. Từ 11 giờ đêm đến 1 giờ sáng hôm sau là “khung giờ vàng” của tuyến nội tiết này. Sau đó, lượng hormone sẽ giảm dần và duy trì ở mức cơ bản khi bạn bắt đầu ngày mới.
Mẹo “tối ưu hóa” giấc ngủ để bổ sung hormone tăng trưởng chiều cao:
- Bắt đầu giấc ngủ từ 22 giờ và trễ nhất là 22 giờ 30 phút buổi tối
- Giấc ngủ không bị ngắt quãng, kéo dài từ 8 – 10 tiếng mỗi đêm
Chỉ khi cơ thể đạt trạng thái ngủ sâu, hormone tăng trưởng mới có thể đạt đỉnh. Trong khi đó, cơ thể cần ít nhất 30 phút mới bước sang trạng thái này.
- Một số loại thức ăn nên ăn để ngủ ngon hơn: Hạt hạnh nhân, chuối, sữa ấm, quả cherry, trà hoa cúc,…
- Một số loại thức ăn cần tránh để có giấc ngủ ngon: Rượu, bia, socola đen, thực phẩm cay, phô mai,…
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo một số thói quen như thực hiện bài tập thở, các động tác kéo giãn cơ thể, ngâm chân với nước ấm, nghe nhạc nhẹ, chú ý vệ sinh phòng ngủ,…
Tập thể dục cường độ cao
Bạn có thể được khuyên tập thể dục thường xuyên nếu muốn cải thiện chiều cao. Bởi lẽ ngoài tăng cường độ linh hoạt xương khớp, tập thể dục còn là cách kích thích hormone tăng trưởng sản sinh. Mặc dù hình thức tập luyện nào cũng kích thích HGH sản sinh nhưng nâng tạ và các bài tập kéo giãn được cho là hiệu quả hơn cả.
Bổ sung hormone tăng trưởng bằng cách nâng tạ
Nâng tạ có thể giúp bạn tối ưu lượng hormone tăng trưởng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn nâng tạ quá sức. Bài tập này chỉ mang lại hiệu quả khi bạn nâng tạ với khối lượng vừa phải và thực hiện đúng tư thế. Không chỉ vậy, nâng tạ còn giúp bạn rèn luyện sức bền, tăng mật độ xương và sức mạnh của gân, dây chằng.
Thực hiện các bài tập kéo giãn cơ
Các bài tập kéo giãn cơ có khả năng tăng lưu lượng máu đến các đĩa tăng trưởng và giảm áp lực lên dây chằng, gân. Nhờ đó mà các sụn xương có đầy đủ chất dinh dưỡng để phát triển tối đa. Bên cạnh đó, bài tập cũng góp phần tăng tính linh hoạt cho từng khớp xương, tăng sức mạnh dây chằng và gân.
Bạn chỉ cần dành khoảng 45 – 60 phút mỗi ngày để tập thể thao, kết hợp với sinh hoạt lành mạnh và ăn uống đủ chất là chiều cao đã có cơ hội tăng lên nhanh hơn rồi đấy.
Sử dụng sản phẩm bổ sung axit amin
Axit amin là thành phần tạo nên các loại protein. Có khoảng 20 loại axit amin tác động tích cực đến cơ thể và thực hiện nhiều chức năng khác nhau. Trong đó, có 4 loại có ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và sụn, bao gồm: L-Arginine, L-Leucine, L-Lysine và L-Ornithine. Tuy nhiên, chỉ có 3 loại có khả năng kích thích HGH là L-Arginine, L-Lysine và L-Ornithine.
Dưới đây là 2 mẹo tối ưu hàm lượng HGH bằng cách bổ sung 3 loại axit amin này:
Nên kết hợp với việc tập luyện thể thao
Theo nghiên cứu, bổ sung L-Arginine và L-Ornithine sau khi tập luyện thể thao góp phần tối ưu lượng hormone tăng trưởng. Trong khi đó, bổ sung trước khi tập có thể làm giảm đi hiệu quả.
Hiệu quả cao khi bạn vẫn còn trong độ tuổi phát triển
Các sản phẩm bổ sung axit amin sẽ mang lại hiệu quả tối đa khi bạn vẫn còn trong độ tuổi phát triển chiều cao. 10 – 20 tuổi là thời điểm lý tưởng để sử dụng sản phẩm này.
Nhịn ăn gián đoạn
Theo một số nghiên cứu, nhịn ăn gián đoạn có thể kích thích hormone tăng trưởng sản sinh nhiều hơn. Một nghiên cứu đã cho thấy, mức HGH tăng hơn 300% sau 3 ngày và tăng lên 1250% sau 1 tuần nhịn ăn gián đoạn. Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra, lượng HGH tăng gấp đôi hoặc gấp ba chỉ sau 2 – 3 ngày nhịn ăn.
Có nhiều phương pháp nhịn ăn gián đoạn khác nhau. Phổ biến nhất là phương pháp nhịn ăn gián đoạn 16:8. Ngoài ra bạn cũng có thể thực hiện chế ăn ăn 500 – 600 calo trong 2 ngày mỗi tuần.
Mặc dù nhịn ăn gián đoạn có thể kích thích hormone tăng trưởng nhưng đây chỉ là phương pháp tạm thời, về lâu dài thì không thích hợp. Đặc biệt là khi cơ thể bạn cần nhiều dinh dưỡng để phát triển trong giai đoạn này. Vậy nên bạn cần chú ý điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu cơ thể nhé.
Về cơ bản, dùng hormone tăng trưởng chiều cao không xấu. Tuy nhiên, nếu bạn không nằm trong trường hợp bệnh lý tuyến yên, tốt nhất không nên sử dụng. Thay vào đó, hãy duy trì lối sống lành mạnh để tối ưu lượng hormone tăng trưởng mà cơ thể cần.
